Archiwum kategorii: Phlebodium

Phlebodium

Jest to mała rodzina składająca się tylko z 4 gatunków występujących w tropikalnej lub subtropikalnej Ameryce. Niektóre źródła podają, że rodzina obejmuje 3 gatunki, oznaczanie tej rośliny sprawia botanikom wiele trudności ze względu na naturalne hybrydy międzygatunkowe[6].

W uprawie spotyka się tylko jeden gatunek – Phlebodium aureum.

Paproć złocista (flebodium złociste, Phlebodium aureum, Polypodium leucotomo)

Inne jego angielskie nazwy to gold-foot fern, czyli złoto-stopa paproć, co ma związek, podobnie jak nazwa gatunkowa tej paproci z kłączami pokrytymi łuskami w kolorze brązowo złotym[3].

Jest to niesamowita paproć, ponieważ od dawna w Ameryce stosowana w medycynie ludowej[8]. Aktualnie prowadzone są badania nad jej wartościami w medycynie. Jej szczególne właściwości są wykorzystywane w medycynie, w szczególności w ochronie skóry przed słońcem bez skutków ubocznych[1,2]. 

Flebodium złociste. Palmiarnia w Gliwicach. Źródło: własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Gatunek rozprzestrzeniony w Georgii, Florydzie, powszechny w Antylach (z wyjątkiem Puerto Rico), Bahamach, Trynidadzie, Gwadalupie i kontynentalnej tropikalnej Ameryce[4]. Jego dokładne występowanie nie jest pewne z powodu pomyłek w oznaczaniu z innymi paprociami z tej samej rodziny[5]. Podejrzewa się, że P. aureum jest wynikiem hybrydyzacji P. pseudoaureum i P . decumanum, który następnie rozprzestrzenil się w Ameryce[8].  

Rośliny te występują jako epifity, rośliny naziemne lub czasem rosną na skałach[7]. Rosną w lasach tropikalnych, lasach w piętrze chmur na Karaibach, lasach podwzrotnikowych między palmami.  Może również występować na podmokłych terenach[8].

Mrozoodporność:

Wykazuje dużą wrażliwość na niską temperaturę. Przymarza przy 5C[8].

Ogólny opis:

Ma wydłużone kłącza o średnicy od 8 mm do aż 3 cm. Pokryte są złotymi łuskami. Liście mogą osiągać aż 130 cm długości i 50 cm szerokości, ale zazwyczaj są mniejsze.  Liście mają do 35 pierzastych wcięć, których segmenty mają kształt lancetowaty[8]. Roślina jest wiecznie zielona lub może okresowo zrzucać liście w regionach z okresową suszą[8].

Kłącza flebodium. Jak widać na obrazku, roślina dobrze daje sobie radę, nawet w słabej, przez wiele lat nie zmienianej ziemi.

Uprawa:

Lubi oświetlenie umiarkowane, u mnie stoi na zachodniej wystawie, ale może też stać na północnym parapecie. 

Jeśli chodzi o podłoże to różni hodowcy polecają ziemię do storczyków, ponieważ jest to paproć która często rośnie jako epifit[9]. Innym polecanym podłożem jest po prostu mocno przepuszczalna ziemia wymieszana z kawałkami kory lub perlitem w proporcji 1:3[10]. U mnie rośnie w zwykłej średnio zadbanej ziemi uniwersanej i też dobrze daje sobie radę. pH gleby powinno być w granicach 4.5-6.5[12, 13]. Roślina znosi przesuszenia, jednak nie lubi być przelewana.

Jest to paproć epifityczna, dlatego trzeba uważać podczas nawożenia, ponieważ łatwo ją przenawozić[10].

Odporna na szkodniki.

Rozmnażanie

Rozmnażanie przez wysiew zarodników lub podział kłączy.

Odmiany: 

Blue star – Nie znalazłam informacji o patencie. Jest to bardzo powszechnie uprawiana odmiana, jej liście osiągają znacznie mniejsze rozmiary niż gatunek. 

Phlebodium aureum „Blue star”. Źródło: własne

Mandaianum – Nie znalazłam informacji o patencie. Nie spotkałam u nas tej odmiany, ma dodatkowo pierzaste liście[11]

xPhlebosia Nicolas Diamond (Phlebodium x Pyrrosia) – może nie jest to odmiana, ale jest to hybryda Phlebodium z Pyrrosia.

xPhlebosia Nicolas Diamond. Źródło: własne.

Literatura źródłowa, w większości anglojęzyczna.

(Polecam zerknąć by zobaczyć naturalne środowisko występowania rośliny.)

[1]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25738847

[2] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ijd.12611 

[3]https://archive.is/uGmk 

[4]http://explorer.natureserve.org/servlet/NatureServe?searchName=Phlebodium+aureum 

[5] https://botanicaargentina.org.ar/wp-content/uploads/2017/06/Trabajo_5__Torres.pdf  

[6] A Hybrid Phlebodium (Polypodiaceae, Polypodiophyta) and Its Influence on the Circumscription of the Genus 

[7] Pteridophyta of Peru. Part V. 18. Aspleniaceae-21. Polypodiaceae https://www.biodiversitylibrary.org/page/2641164#page/144/mode/1up 

[8]https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.flora.fna002_phlebodium_aureum?searchUri=genus%3DPhlebodium%26species%3Daureum  https://eol.org/pages/597266/articles  http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=125032 

[9] https://houseplantcentral.com/blue-star-fern-how-to-repot-a-phlebodium-aureum-fern/ 

[10]https://theplantsgarden.com/houseplants/ferns/propagation-blue-star-fern-care-to-phlebodium-aureum.html 

[11]https://davesgarden.com/guides/pf/go/149228/ 

[12]https://looking-at-plants.com/plants_a_-_z/phlebodium_aureum_%E2%80%98mandaianum%E2%80%99 

[13] https://www.backyardgardener.com/plantname/phlebodium-aureum-mandaianum-rabbits-foot-fern/ – bogate źródło informacji o uprawie