Archiwa tagu: Trzykrotka

Smużyna (Callisia)

Smużyna jest blisko spokrewniona z trzykrotką. Wyróżniają się dużym podobieństwem, przez co często są z sobą mylone. Przedstawiciele obu rodzajów posiadają podobne wymagania, więc zapewne jeśli ktoś uprawia z sukcesem trzykrotki to nie będzie miał problemów ze smużyną. Łacińska nazwa rodzaju Callisia pochodzi od greckiego słowa 'kallos’, co oznacza piękny [1]. Zaliczanych jest do niego  około 16 gatunków [6].

  1. Callisia navicularis
  2. Callisia repens
  3. Callisia fragrans
  4. Callisia soconuscensis

Callisia navicularis

Callisia navicularis jest jeszcze dość mało popularną rośliną w uprawie, jednak cieszy się szybko rosnącą popularnością. Często mylnie zalicza się ją do trzykrotek, co jest związane z historycznym przydziałem tej rośliny do  rodzaju Tradescantia[7], a nie z jej podobieństwem do trzykrotek, które jest trochę mniejsze niż w przypadku innych smużyn. Po angielsku nazywana jest jako Chain Plant [1]. Nazwa rodzajowa navicularis pochodzi od łacińskiego słowa navis, czyli łódź, co nawiązuje do kształtu jej liści [1]. W różnych źródłach można znaleźć różne sprzeczne informacje na temat uprawy tej rośliny [3 i 5].

Callisia navicularis.Ogród Botaniczny UJ. Źródło:własne

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z meksyku [1], ale niestety nie udało mi się znaleźć w jakich środowiskach występuje.

Mrozoodporność:

Jej obszar występowania obejmuje strefy mrozoodporności od 9a do  11b, co oznacza, że może znosić przymrozki, aż do -9 C [3]. Inne źródło podaje, że występuje tylko w strefie 11 – nie przeżyje przymrozków[5].

Ogólny opis:

Callisia navicularis jest wiecznie zieloną, pół-płożącą rośliną [2] o cechach wyglądu typowych dla sukulentów [3]. Posiada ciasno ułożone na łodyżce lancetowate liście[1]. Są grube, podobne jak u gruboszy, bez włosków, siedzące [1], o kolorze w zależności od naświetlenia od zielonego do ciemnofioletowego [2]. Osiągają do 3 cm długości i 1 cm szerokości [2]. Kwitnie różowymi, niedużymi kwiatami, z których każdy utrzymuje się tylko przez jedną dobę [1]. 

Podobno ten gatunek smużyny wykazuje sporą zmienność w zależności od warunków środowiska [2]. 

Uprawa:

Roślina ta przepada za wystawą słoneczną lub z lekkim zacienieniem, dlatego najlepiej będzie się czuła przy południowym lub wschodnim oknie [1, 3]. Callisia navicularis lubi umiarkowane podlewanie oraz jest odporna na przesuszenie [1]. Woli o wiele mniej wody niż inne trzykrotki, dlatego na pewno o wiele łatwiej ją przelać niż zasuszyć. Zimą należy ją nawadniać trochę oszczędniej [3].

Lubi przepuszczalną ziemię [1] o kwaśnym odczynie (pH=5-6) [3], jednak u mnie się sprawdza zwykłe podłoże z piasku oraz ziemi uniwersalnej. 

Należy ją rozmnażać przez sadzonki zielne lub podział rośliny[2] .

Smużyna płożąca (Callisia repens)

Smużyna płożąca ze względu na swoje filigranowe kształty oraz małe wymagania uprawowe jest najbardziej popularną w uprawie smużyną. Może być mylona z trzykrotką, ponieważ wygląda na miniaturową odmianą trzykrotki wężykowej, posiada nawet synonim: Tradescentia Callisia[9, 13]. Po angielsku nazywa się ją turtle vine lub Inch plant [9]

Callisia repens. Źródło:własne

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z Południowej Ameryki oraz południowej części Północnej Ameryki [9], została wprowadzona do naturalnego środowiska w Zachodnich Indiach [8]. W południowej Afryce, w Chinach oraz na Kubie jest uznawana za gatunek inwazyjny [12].W naturalnym środowisku rośnie w miejscach zacienionych o skalistym lub żwirowym podłożu [8]. Można ją spotkać w gajach cytrusowych [8].

Mrozoodporność:

Preferuje klimat z temperaturą w zakresie 15-35C [12]. Inne źródła wskazują, że występuje w strefie 9a, czyli znosi przymrozki do -6.7C[14].

Ogólny opis:

Smużyna płożąca tak jak nazwa wskazuje płoży się po ziemi [8]. Dorasta do 10 cm wysokości [9], a jej  pędy mogą osiągać nawet 1,2m [9]. Na ich końcach mogą się pojawiać białe kwiatki [8].Liście ma ułożone naprzemianlegle –  zmniejszają się ku wierzchołka wzrostu [8]. Mają kształt podobny jak u trzykrotki wężykowej, jednak są znacznie mniejsze. Osiągają do 3.5 cm długości oraz 1 cm szerokości [8].

Uprawa:

Uwzględniając warunki w naturalnym środowisku, sprzyja jej  uprawa w średnio umiarkowanym nasłonecznieniu, czyli na wystawie wschodniej  lub zachodniej. 

Należy ją odlewać po przeschnięciu podłoża, niezbyt dobrze znosi mocne przesuszenie. W przypadku braku wody, zasychają jej wierzchołki oraz staje się podatna na szkodniki. 

Ziemia  powinna być kwaśna lub nawet bardzo kwaśna i przepuszczalne, dlatego najlepszym dla niej podłożem będzie jest torf zmieszany ze żwirkiem lub perlitem [12]. 

Odmiany:

‘Bianca’

‘Pink lady’

Złoty wąs (Callisia fragrans)

Po angielsku nazywa się ją Basket plant [16]. Jest popularną rośliną w uprawie, co doprowadziło do jej rozprzestrzenienia się w niektórych krajach w warunkach naturalnych jako gatunek ekspansywny [18, 22]. Aktualnie często uprawia się ją  jako roślinę doniczkową w Rosji [22]. To jedyna smużyna, której właściwości lecznicze zostały potwierdzone naukowo [16, 20]. 

Callisia fragrans. Ogród Botaniczny UJ. Źródło:własne

Pochodzenie i miejsca występowania:

Złoty wąs jest endemitem pochodzącym z Meksyku [15, 16]. Występuje również we wschodniej części Indii, w niektórych miejscach USA [16] oraz we wschodniej części Australii, gdzie jest nawet gatunkiem inwazyjnym[18]. Najczęściej można ją spotkać w zaroślach lub młodych lasach [19].

Mrozoodporność:

Występuje w strefach klimatycznych od 9 do 11, co oznacza, że może znieść lekkie przymrozki [17]. Inne źródła wskazują na strefy 10b-11[19]. 

Ogólny opis:

Jest to wiecznie zielona roślina, płożąca, której pędy osiągają do 1m długości[15].Liście charakteryzują się spiralnym ułożeniem oraz lancetowatym, podobnym do łódki kształcie. Barwa zależy od kilku czynników. Wystawione na intensywne światło posiadają zielonopurpurowy kolor, przy mniejszym nasłonecznieniu – zielony.  Nie mają owłosienia [19] oraz osiągają do 30 cm długości i 5 cm szerokości [15]. Zakwita białymi kwiatami ułożonymi na wiechach [15]. 

Sądzę, że przypomina swoim wyglądem reo meksykańskie, które dodatkowo puszcza długie pędy jak zielistka z nowymi roślinami na końcach oraz jest zielone.

Uprawa:

Złoty wąs jest łatwą rośliną w uprawie. Lubi wystawę wschodnią lub zachodnią, jednak może również dać radę na innych parapetach [17] o ile przez 3-4 godziny stoi w słońcu [21]. Powinna być systematycznie podlewana, najlepiej po przeschnięciu podłoża. Nie przepada za zastojem wody, na który może reagować gniciem korzeni [17]. Zimą przy temperaturze 10-15C przez miesiąc do dwóch przechodzi okres uśpienia [17]. Podłoże powinno być bogate w związki organiczne, najbardziej optymalne pH jest w przedziale 6.1-7.8, dlatego dobrze rośnie w podłożu uniwersalnym [17].

Odmiany:

Melnikoff – ma jasne paski na liściach, które nie ulegają regresji  [17].

Callisia soconuscensis

Ten gatunek posiada kilka synonimów (Tradescantia congesta, Callisia congesta), jednak pod żadnym nie udało mi się zbyt dużo znaleźć na temat uprawy tej rośliny. Czasem jest określana jest w sprzedaży jako Dragon tail. Cieszy się u nas coraz większą popularnością.

Callisia soconuscensis. Źródło:własne

Pochodzenie i miejsca występowania:

Roślina ta pochodzi z Meksyku [29], jednak nie zdołałam ustalić w jakim środowisku występuje. 

Mrozoodporność:

Jej obszar występowania obejmuje od strefy 9a do 11, co świadczy, że znosi lekkie przymrozki [27].

Ogólny opis:

Wyglądem przypomina zwykłą. zieloną trzykrotkę. Liście tej smużyny są podobnej wielkości jak trzykrotki pasiastej, są w kolorze zielonym, z bordowymi przebarwieniami na brzegach, lekko pofalowane. Kwitnie na biało.

Uprawa:

Powinna rosnąć na wystawie południowej, wschodniej lub zachodniej [28]. Lubi umiarkowane podlewanie. U mnie wystarcza jej uniwersalne podłoże i uprawa w podobny sposób jak trzykrotki lub innych smużyn.

Odmiany:

Variegata – odmiana z jasno-żółtymi paskami.

[1] https://www.smgrowers.com/products/plants/plantdisplay.asp?plant_id=4435 

[2]http://www.llifle.com/Encyclopedia/SUCCULENTS/Family/Commelinaceae/17368/Callisia_navicularis 

[3]https://worldofsucculents.com/callisia-navicularis-chain-plant/ 

[4]https://books.google.pl/books?id=nz71CAAAQBAJ&pg=PA351&dq=Callisia+navicularis&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiZ7LrJv_jkAhXNpIsKHfoGBlwQ6AEIKTAA#v=onepage&q=Callisia%20navicularis&f=false 

[5]https://davesgarden.com/guides/pf/go/76438/ 

[6]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?name=Commelinaceae 

[7]https://getd.libs.uga.edu/pdfs/bergamo_stephanie_200312_phd/bergamo_stephanie_200312_phd.pdf 

[8] http://efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=220002158  

[9] https://worldofsucculents.com/callisia-repens-turtle-vine/ 

[10]https://books.google.pl/books?id=nz71CAAAQBAJ&pg=PA351&dq=Callisia+navicularis&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiZ7LrJv_jkAhXNpIsKHfoGBlwQ6AEIKTAA#v=onepage&q=Callisia%20navicularis&f=false 

[11] http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:171826-1  <- obszar występowania 

[12] https://tools.bgci.org/plant_details.php?plantID=943 

[13]http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2014/details/species/id/9738555/synonym/9882014 

[14] https://garden.org/plants/view/87910/Inch-Plant-Callisia-repens/ 

[15] http://efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=222000018  

[16] https://www.researchgate.net/publication/331589119_Callisia_Fragrans_Medicinal 

[17] https://www.epicgardening.com/callisia-fragrans/ 

[18] https://keyserver.lucidcentral.org/weeds/data/media/Html/callisia_fragrans.htm 

[19] https://www.cabi.org/isc/datasheet/112884 

[20] https://link.springer.com/article/10.1007/s10600-007-0098-x 

[21] https://www.plantsrescue.com/callisia-fragrans/ 

[22] https://gd.eppo.int/taxon/CILFR 

[23] https://bie.ala.org.au/species/http://id.biodiversity.org.au/node/apni/2919874 

[24] https://www.biodiversitylibrary.org/page/46684764#page/91/mode/1up 

[25] https://www.biodiversitylibrary.org/page/9252838#page/210/mode/1up 

[26] https://garden.org/plants/view/112120/Basket-Plant-Callisia-fragrans/ 

[27]https://garden.org/plants/view/333958/Callisia-soconuscensis/ 

[28]https://davesgarden.com/guides/pf/go/210259/ 

[29]http://plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:42457-2 

Trzykrotka (Tradescantia) cz. 2

Trzykrotka to rodzina bylin obejmujących około 60 gatunków roślin. 17 z nich rośnie w Stanach Zjednoczonych [1]. Poza gatunkami z części 1 oraz z poniższej w ogórkach uprawiana jest jeszcze trzykrotka Wirginijska. W poniższym poście opiszę:

  1. Tradescantia pallida
  2. Tradescantia zebrina
  3. Tradescantia cerinthoides

Trzykrotka purpurowa (Tradescantia pallida)

Jest to bardzo popularny gatunek w naszych domach. Inaczej, dość mylnie nazywany sekrezją  purpurową, co jest związane z jej poprzednią nazwą Setcreasea purpurea[2]. Jej angielskie nazwy to purple queen oraz purpleheart [4]. Jest to roślina nie tylko do naszych doniczek w mieszkaniu, ale również dobrze się sprawdza w skrzynkach na balkonach.

Dotychczas powstało wiele prac naukowych na temat tej rośliny, związanych z zawartymi w niej związkami[10].

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z Meksyku [6]. Występuje również w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Indiach Zachodnich, Republice Południowej Afryki, na Wyspach Kanaryjskich, Maderze i Birmie. W niektórych rejonach ( Kuba, Portoryko i Wyspy Dziewicze) jest gatunkiem inwazyjnym [6]. Zgodnie z bazą roślin inwazyjnych zamieszkuje wszystkie kontynenty świata[6].

Rośnie w przymorskich lasach, wzdłuż poboczy dróg, obszarów nadbrzeżnych i lasów przybrzeżnych [6]. Naturalnie występowania w wiecznie zielonych, twardolistnych lasach [13].

Mrozoodporność:

Występuje od 7 do 10 strefy mrozoodporności[5], ale w chłodniejszym klimacie hodowana jest w doniczkach. Temperatura w obszarach w których rośnie nie spada poniżej 10C[6].

Ogólny opis:

Jest to płożąca lub w doniczkach zwisająca roślina. Kolor całej  rośliny jest silnie purpurowy. Liście są siedzące, ułożone skrętolegle, mają włoski trochę w mniejszej ilości niż trzykrotka włochata[3]. Osiągają wymiary 3cm x 15cm. Łodygi są również owłosione oraz bardzo kruche [5]. osiągają do 40 cm długości. Na początku wzrostu pędy są wzniesione, a wraz ze wzrostem coraz mocniej się kładą i są płożące [9]. Czasem zakwita pojedynczymi kwiatami  na końcach pędów [3]. 

Uprawa:

Jest dość łatwą rośliną w uprawie. Lubi stanowiska silnie nasłonecznione, najlepiej rośnie od strony południowej [5]. Może również stać na wschodnim lub zachodnim parapecie, ale spowoduje to że będą bardziej zielone [5]. Lubi umiarkowane podlewanie[5], raczej nie więdnie po przesuszeniu. Powinno się ją podlewać po przeschnięciu ziemi na głębokość 2.5 cm [7]. Naturalnie rośnie na różnego rodzaju gliniasto-piaszczystej ziemi o pH 5-7,8, a w domach wystarcza jej ziemia uniwersalna [6]. Inną, bardziej złożoną propozycją na podłoże jest mieszanka na podstawie mchu torfowca taka jak dla fiołka afrykańskiego [11].

Najlepiej nadaje się do wiszących doniczek. Powinna być systematycznie przycinana, dzięki czemu zachowuje swój zwarty pokrój. Ucięte gałązki, wystarczy włożyć do ziemi, aby się ukorzeniły[8]. Roślina ta może również sama się ukorzeniać na węzłach po kontakcie z ziemią [13].

Jeśli chodzi o jej toksyczność, to należy uważać na jej soki przy złamaniu, podobno może działać drażniąco na skórę [11].

odmiany:

Variegata

pink stripes

Trzykrotka pasiata (Tradescantia Zebrina)

Raczej nie ma problemów z systematyką tej rośliny. Posiada tylko jeden synonim nazwy łacińskiej. Zaliczana była kiedyś do rodzaju Cyanotis [15] oraz Zebrina [20]. O ile niewiele ludzi wie o rodzaju Cyanotis, to wiele razy słyszałam określenie pasiatka, pochodzące od nazwy Zebrina[26]. Po angielsku nazywana jest inch plant, Sebrina lub wandering-Jew [18]. 

Podobnie jak poprzednia roślinna podlega wielu badaniom pod kątem zawartych w niej substancji i możliwości ich zastosowania [25].

Tradescantia Zebrina. Palmiarna w Gliwicach. Źródło: własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z Meksyku i Kolumbii [16]. Występuje również w Afryce[17] i innych tropikalnych regionach [17]. Może być inwazyjny, co widać już w Australii, Indiach Zachodnich oraz na Hawajach [20]. Zgodnie z bazą roślin inwazyjnych zamieszkuje wszystkie kontynenty świata[20].

Rośnie w zacienionych, wilgotnych środowiskach [20]. Porasta pobocza dróg, busz miejski, roślinność nadbrzeżną, otwarte lasy i lasy w subtropikalnych i cieplejszych regionach umiarkowanych. Jako roślina ogrodowa powszechnie występuje na obszarach nietkniętych lub obszarach trudno dostępnych (strome brzegi, zarośla itp.)[20].

Mrozoodporność:

Roślina ta występuje w strefach mrozoodporności od 9a do 11, jednak nie przepada za przymrozkami [22].

Ogólny opis:

Roślina zielna z pełzającymi łodygami zakorzeniającymi się w węzłach[17]. Nie ma włosków [17]. Osiąga kilkanaście cm wysokości i do 60 cm długości [23]. Liście są w paski zielono-białe, pod spodem mają purpurowy kolor. Zazwyczaj mają kształt owalno-eliptyczny. Osiągają do 3 cm szerokości na 9 cm długości. Różowe kwiaty umiejscowione są na końcach i w kątach pędów [19, 21].

Uprawa:

Jest to roślina, którą można uprawiać na stanowiskach intensywnie nasłonecznionych. Woli jednak mniej słońca niż trzykrotka purpurowa, dlatego dobrze się czuje również na wschodniej i zachodniej wystawie [21]. W mniejszym nasłonecznieniu traci swoje kolory [21]. Jeśli chodzi o podlewanie, to lubi mieć wilgotne podłoże, jednak lepiej ją podlewać po przeschnięciu ziemi [23]. Zimą trzykrotki powinny być mniej intensywnie podlewane[33].

Ziemia powinna mieć pH od 6,1 do 7,8, dobrze się sprawdza zwykła ziemia uniwersalna [22].

Łodygi ukorzeniają się w węzłach [21], wręcz co jakiś czas powinno się przycinać dłuższe pędy i ukorzeniać, ponieważ pozwala to zachować ładny pokrój rośliny w doniczce wiszącej.

Tradescantia cerinthoides 

Niestety nie znalazłam jej polskiej nazwy. Innym jej łacińskim synonimem jest Tradescantia blossfeldiana, którego źródła pewnie można szukać w większej ilości kwiatków niż u innych trzykrotek[27].  

Epitet „cerinthoides” oznacza „podobny do ziaren pyłku”, prawdopodobnie nawiązując do moniliform. Te włosy mają zastosowanie w celu symulacji ziaren pyłku i oszukiwania zapylaczy podczas odwiedzania kwiatów Commelinaceae [34].

Tradescantia cerinthoides . Palmiarna w Gliwicach. Źródło: własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Roślina ta pochodzi z  Brazylii i Urugwaju[28]. W Nowej Zelandii oraz Australii jest uciekinierem z upraw w ogrodach [29]. 

Można ją znaleźć na murawach w pełnym słońcu lub w zacienionych warunkach. Występuje również na wydmach w południowej Brazylii[34].

Mrozoodporność:

Niewiele źródeł podaje jej mrozoodporność. Podobno ma ona zakres stref 9-11 strefy [31,32].

Ogólny opis:

Jest to wieloletnia roślina zielna. Jej liście są lancetowato-eliptyczne do wąsko-jajowatych, Osiągają rozmiary do ok. 40 mm długości i 25 mm szerokości. Górna powierzchnia blaszki jest w kolorze szaro-zielonym, a dolna fioletowo-białym. Dolna powierzchnia jest pokryta białymi włoskami [30]. 

Kwiaty są w grupach na końcach pędów.

Uprawa:

Jest to łatwa w uprawie roślina. Może rosnąć na wystawie południowej oraz wschód-zachód. Lubi umiarkowane podlewanie po przeschnięciu. Zimą trzykrotki powinny być mniej intensywnie podlewane[33]. Powinna mieć ziemię piaszczysto-gliniastą o pH w zakresie 4.5-7.5 [31].

Uwagi:

Trzykrotki poza tym, że są łatwymi do uprawy roślinami, to są bardzo odporne na szkodniki.

[1] https://www.biodiversitylibrary.org/page/9251175#page/109/mode/1up 

[2] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270389  

[3]https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.flora.fna022_tradescantia_pallida?searchUri=genus%3DTradescantia%26species%3Dpallida 

[4]https://www.gbif.org/species/2765221 

[5]https://wimastergardener.org/article/purple-heart-tradescantia-pallida/ 

[6]https://www.cabi.org/isc/datasheet/117574 

[7]https://www.epicgardening.com/tradescantia-pallida/ 

[8]http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?taxonid=260275&isprofile=0&letter=T 

[9]http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Purple%20Heart.html 

[10]http://www.stuartxchange.org/PurpleHeart 

[11]https://www.guide-to-houseplants.com/tradescantia-pallida.html 

[12]https://www.smgrowers.com/products/plants/plantdisplay.asp?plant_id=1560 

[13]https://www.biodiversitylibrary.org/page/58567906#page/147/mode/1up 

[14] https://www.biodiversitylibrary.org/page/388050#page/164/mode/1up <- fajny klucz do oznaczania między innymi trzykrotek

[15]http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270513 

[16] https://wcsp.science.kew.org/namedetail.do?name_id=270513 

[17] http://www.ville-ge.ch/musinfo/bd/cjb/africa/details.php?langue=an&id=11571 

[18] https://www.gbif.org/species/2765359 

[19]https://plants.jstor.org/stable/10.5555/al.ap.flora.fna022_tradescantia_zebrina?searchUri=genus%3DTradescantia%26species%3Dzebrina http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=222000439 

[20]https://www.cabi.org/isc/datasheet/110354 

[21]https://wimastergardener.org/article/tradescantia-zebrina/ 

[22] https://davesgarden.com/guides/pf/go/596 

[23]https://worldofsucculents.com/tradescantia-zebrina-inch-plant/ 

[24]http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?kempercode=d681 

[25]http://www.stuartxchange.com/Sebrina.html 

[26]https://www.biodiversitylibrary.org/page/46684764#page/91/mode/1up 

[27]http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270202 

[28]https://www.gbif.org/species/2765318 

[29]http://nzpcn.org.nz/flora_details.aspx?ID=4222 

[30]http://plantnet.rbgsyd.nsw.gov.au/cgi-bin/NSWfl.pl?page=nswfl&lvl=sp&name=Tradescantia~cerinthoides 

[31]https://www.backyardgardener.com/plantname/tradescantia-cerinthoides-variegata-tradescantia/ 

[32]https://www.growplants.org/growing/tradescantia-cerinthoides 

[33]http://grow.ars-informatica.ca/plant.php?L=243&nm=Tradescantia%20cerinthoides 

Trzykrotka (Tradescantia)

Trzykrotka to rodzina bylin obejmujących około 60 gatunków roślin. 17 z nich rośnie w Stanach Zjednoczonych [1]. Posiada ona wiele odmian, niektóre są tak do siebie podobne, że ciężko je odróżnić. Na temat trzykrotki zrobię kilka wpisów, ponieważ różnorodność uprawianych przez nas gatunków jest tak duża, że nie zdajemy sobie z tego sprawy.

W tym wpisie przybliżę wam gatunki:

  1. Trzykrotka włochata
  2. Reo meksykańskie
  3. Trzykrotka wężykowata

Jeśli chodzi o ogólne uwagi do uprawy wszystkich trzykrotek, to warto pamiętać, że dobrze jest je wystawić latem na zewnątrz [5], poprawia to w znaczącym stopniu kondycję roślin oraz ich wygląd. Dodatkowo należy pamiętać, że sa to raczej zdrowe rośliny, które nie chorują. Mimo to czasami zdarza się, że przez nadmierne podlewanie złapią chorobę grzybową lub przy suchym powietrzu zaatakuje je przędziorek.

Trzykrotka włochata (Tradescantia sillamontana)

Trudno tą trzykrotkę pomylić z innymi gatunkami, ze względu na jej niezwykłe liście. Jest jedną z najlepiej przystosowaną do suchych warunków gatunkiem trzykrotki. Jest to jedna z trzech trzykrotek występujących w Meksyku[1]. Jeśli chodzi o synonimy, to posiada tylko jeden Tradescantia pexata[5], dzięki czemu rzadko jest mylona. Po angielsku określana jest jako White Velvet lub Cobweb Spiderwort[8]. Jej nazwa gatunkowa “sillamontana” pochodzi od nazwy Cerro de la Silla, czyli góry w kształcie siodła (silla po hiszpańsku „krzesło”) sąsiadującej z miastem Guadalupe w Nuevo Leon w Meksyku[6]. 

Trzykrotka włochata. Źródło własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Trzykrotka ta pochodzi z gór Nuevo Leon w Meksyku[6]. Występuje również w południowej Kanadzie do Argentyny [5].

Mrozoodporność:

Jej obszar występowania obejmuje strefy od 10a, do 11b, czyli rośnie w klimacie gdzie ochłodzenie zimą osiąga od -1.1°C do 10°C[5]. Inne źródła podają mrozoodporność nawet do 7 strefy USDA [6]. Jeszcze inne podają strefy od 8b, do 11[7].

Ogólny opis:

Roślina ta jest bardzo charakterystyczna, Jej liście, pędy i pąki są pokryte białymi, długimi, miękkimi włoskami. Liście tej rośliny są w kolorze zielonym, jednak w silnym słońcu mogą nabierać purpurowej barwy [5]. pędy mogą osiągać do 40 cm, najpierw są wyprostowane, a wraz z nowym przyrostem kładą się się na ziemi. Liście są mięsiste i jajowate, osiągają długość 3-7 cm[2]. Latem roślina kwitnie różowymi kwiatkami[3,2] w kątach liści[4].

Trzykrotka włochata. Ogród Botaniczny UJ. Źródło własne.

Uprawa:

Jest to roślina lubiąca dużo światła słonecznego, dlatego najlepiej rośnie na wschodnim, zachodnim lub południowym parapecie [5]. Nie przepada za zbyt dużą ilością wody, w czasie wzrostu lubi umiarkowane podlewanie. Jest to jedna z roślin, które lepiej przesuszyć niż przelać. Zimą, o ile obniży się jej temperaturę otoczenia, należy bardzo mocno ograniczyć jej podlewanie, tak by ziemia była praktycznie sucha [2]. 

Jeśli chodzi o ziemię, to lubi mieć dobry drenaż na dnie doniczki, a mieszanka w której rośnie powinna zawierać ⅓ piasku, perlitu lub żwirku [2]. Inne źródło poleca ziemię kompostową z dużym udziałem gliny [5]. pH gleby powinno być kwaśne o wartościach od 5 do 6 [5], chociaż inne źródła podają pH 6.5 – 7.1 [9]. U mnie rośnie dobrze, w zwykłej uniwersalnej ziemi.

Z doświadczenia zauważyłam, że najlepiej ukorzenia się od razu w ziemi, jeśli spróbujemy ukorzenić ją w wodzie, to dolne liście będą gniły.

Do ciekawostek należy to, że podobno może ta roślina przemarzać przy małych przymrozkach, ale okryta powinna odrosnąć[6].

Reo meksykańskie (Tradescantia spathacea)

Jest to “taka większa wersja trzykrotki”, której polska nazwa prawdopodobnie wzięła się od jej łacińskiego synonimu Rhoeo spathacea[10] oraz od kraju z którego pochodzi. Epitet gatunku „spathacea” oznacza „ze spatką”, opisując przylistek przypominający spathe trzymający kwiaty[16]. Spathe to taka pochwa jak czerwona część w kwiatach anthurium. Inaczej, często jest po angielsku określana jako Moses-in-the-cradle, oyster-plant lub boat-lily [13]. W niektórych rejonach świata może być gatunkiem inwazyjnym [15]. Może powodować alergie kontaktowe. 

Reo meksykańskie. Palmiarnia w Gliwicach. Źródło: własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Występuje od południowego Meksyku do Guatemala [11] i w Indiach Zachodnich[13]. Jest to roślina malo wybredna jeśli chodzi o miejsca wzrostu. Rośnie na dobrze przepuszczalnej ziemi, na skałach, może rosnąć w piasku lub w skałach koralowych. Rośnie w lasach[15].

Mrozoodporność:

Występuje w strefach od 9 do 12, co oznacza, że może przeżyć lekkie przymrozki [17].

Ogólny opis:

Roślina jest raczej wyprostowana, rzadko ukorzenia się płożąc, w węzłach tak jak inne trzykrotki. Jej łodygi są krótkie, osiągają do 15 cm [14]. Cała roślina może osiągać do 50 cm [16].Liście ułożone są spiralnie, zazwyczaj na wierzchu są zielone, a pod spodem fioletowe osiągają wymiary 35cm x 5 cm. Tworzą coś na kształt silnie zbitej rozety [16].  Kwitnie w kątach liści tworząc pochewki zawierające kilka białych kwiatków[13].

Uprawa:

Jest to szybkorosnąca roślina. Lubi słoneczne lub umiarkowanie słoneczne parapety[16]. Podobno formy z białymi paskami wolą po południu mieć trochę cienia [17].

Reo jest mało wymagające jeśli chodzi o ziemię, jednak należy pamiętać o bardzo dobrym drenażu ziemi, tak by nie gniły jej korzenie[16].

Należy je podlewać dopiero po przeschnięciu podłoża[17]. Może być uprawiane w płytkich donicach do 20 cm [17]. 

Odmiany:

Concolor – posiada całe zielone liście[17]

vittata – posiada żółte paski[17]

Flame [18]

Hawaiian Dwarf [19]

Vittata [20]

Sitara Gold [21]

Tricolor

Reo meksykańskie 'Tricolor’. Źródło własne.

Trzykrotka białokwiatowa (Trzykrotka wężykowata, Tradescantia  fluminensis)

Jest to roślina, która posiada również bardzo popularny synonim Tradescantia albiflora, którego zamienne używanie może wprowadzać w błąd [31]. Roślina posiada jeszcze kilka synonimów, jednak nie są one aż tak popularne [31]. Z angielskiego nazywana jest spiderwort lub white flowered wandering Jew [22]. Jest znaczącym chwastem środowiskowym w Wiktorii i Nowej Południowej Walii, chwastem środowiskowym w Australii Południowej, Queensland i Tasmanii oraz potencjalnym chwastem środowiskowym w Australii Zachodniej [22], stwarza to szczególne zagrożenie ze względu na alergie skórne, które może powodować kontakt zwierząt z jej liśćmi [26]. Nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskiego zwrotu “z rzeki” [26].

Nieodmianowa, Trzykrotka wężykowata. Warto zwrócić uwagę, że jej pędy są zielone. Inny kolor wskazuje na rewers z odmiany. Źródło własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z Ameryki Południowej (występuje w Brazylii, Argentynie i Urugwaju) [22]. Jest endemitem [24]. Została wprowadzona do środowiska w południowej i wschodniej Azji, na wyspie Lord Howe, południowej Europie, na Wyspach Kanaryjskich, w południowej Afryce, w Nowej Zelandii, na wyspach Galapagos, na Hawajach i w południowych Stanach Zjednoczonych.

Rośnie w lasach deszczowych oraz w roślinności poboczu dróg [22, 25]. Preferuje wilgotne i zacienione obszary [22].

Mrozoodporność:

Roślina jest bardzo wrażliwa na mróz [26]. Przy 0 stopniach przemarza, a przy -4 C umiera[29].

Ogólny opis:

Jest to wiecznie zielona, wieloletnia roślina o pełzającym pokroju. Jej pędy mogą osiągnąć do 4 m [22]. Posiada mięsiste łodygi, które mogą tworzyć korzenie na każdym węźle [22]. Liście są zielone, naprzemianległe, przy nasadzie tworzą krótkie osłonki dookoła łodygi. Osłony liści mogą być owłosione lub bezwłose, podczas gdy blaszki liści nie mają włosków [22]. Liście są w kształcie serca, ze szpiczastym zakończeniem [23]. Kwiaty są białe, osadzona na krótkich szypułkach [22].

Uprawa:

Jest to roślina bardzo łatwa w uprawie. Może rosnąć zarówno w cieniu jak i w słońcu [27], jednak przy zbyt dużym nasłonecznieniu można zaobserwować żółknięcie liści lub przypalenie liści. Wracają one do normalnego koloru po przestawieniu w cień o ile nie zostały poparzone.

Woli wilgotne podłoże, jednak przy nadmiernym przeschnięciu spowalnia jedynie wzrost [27], a liście jej stają się wiotkie. Ziemia powinna być taka jak w poprzednio opisywanych roślinach.

Odmiany:

Albovittata [24] – drobne paski na liściach.

Trzykrotka białokwiatowa odmiany Albovittata. Źródło własne.

Quicksilver[30]

variegata

[1] https://www.biodiversitylibrary.org/page/9251175#page/109/mode/1up 

[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Tradescantia_sillamontana  

[3] https://eol.org/pages/523758/media 

[4] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270449?ref=tpl1 

[5]https://worldofsucculents.com/tradescantia-sillamontana-white-velvet/ 

[6] https://www.smgrowers.com/products/plants/plantdisplay.asp?plant_id=3838 

[7] https://garden.org/plants/view/92592/White-Velvet-Tradescantia-sillamontana/ 

[8] https://candidegardening.com/GB/plants/172e5c0a64177e8ecd34194e9e3462d2 

[9] https://davesgarden.com/guides/pf/go/31747/ 

[10] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270451 

[11] https://wcsp.science.kew.org/namedetail.do?name_id=270451 

[12] http://www.tropicos.org/Name/8300574?tab=images <- więcej zdjęć

[13]http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=222000433 

[14] http://www.ville-ge.ch/musinfo/bd/cjb/africa/details.php?langue=an&id=75821 

[15] http://www.iucngisd.org/gisd/species.php?sc=493 

[16] https://florafaunaweb.nparks.gov.sg/special-pages/plant-detail.aspx?id=2524 

[17] http://www.llifle.net/Encyclopedia/SUCCULENTS/Family/Commelinaceae/25969/Rhoeo_spathacea 

[18] https://davesgarden.com/guides/pf/go/228709 

[19] https://davesgarden.com/guides/pf/showimage/145124/ 

[20] https://davesgarden.com/guides/pf/go/68152 

[21] https://davesgarden.com/guides/pf/go/184851 

[22] https://keyserver.lucidcentral.org/weeds/data/media/Html/tradescantia_fluminensis.htm 

[23] https://www.flowersofindia.net/catalog/slides/White%20Spiderwort.html 

[24] https://florafaunaweb.nparks.gov.sg/Special-Pages/plant-detail.aspx?id=2519 

[25] http://issg.org/database/species/ecology.asp?si=497&fr=1&sts=&%20ang=EN&ver=print&prtflag=false 

[26] https://www.researchgate.net/publication/314179957_The_biology_of_Australian_weeds_65’Tradescantia_fluminensis’_Vell 

[27]https://www.academia.edu/38904003/Identification_Biology_and_Control_of_Small-Leaf_Spiderwort_Tradescantia_fluminensis_A_Widely_Introduced_Invasive_Plant 

[28] https://wikimili.com/en/Tradescantia_fluminensis 

[29]https://www.monaconatureencyclopedia.com/tradescantia-fluminensis/?lang=en 

[30]https://www.rhs.org.uk/plants/56226/Tradescantia-fluminensis-Quicksilver-(v)/Details [31] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270276