Trzykrotka (Tradescantia)

Trzykrotka to rodzina bylin obejmujących około 60 gatunków roślin. 17 z nich rośnie w Stanach Zjednoczonych [1]. Posiada ona wiele odmian, niektóre są tak do siebie podobne, że ciężko je odróżnić. Na temat trzykrotki zrobię kilka wpisów, ponieważ różnorodność uprawianych przez nas gatunków jest tak duża, że nie zdajemy sobie z tego sprawy.

W tym wpisie przybliżę wam gatunki:

  1. Trzykrotka włochata
  2. Reo meksykańskie
  3. Trzykrotka wężykowata

Jeśli chodzi o ogólne uwagi do uprawy wszystkich trzykrotek, to warto pamiętać, że dobrze jest je wystawić latem na zewnątrz [5], poprawia to w znaczącym stopniu kondycję roślin oraz ich wygląd. Dodatkowo należy pamiętać, że sa to raczej zdrowe rośliny, które nie chorują. Mimo to czasami zdarza się, że przez nadmierne podlewanie złapią chorobę grzybową lub przy suchym powietrzu zaatakuje je przędziorek.

Trzykrotka włochata (Tradescantia sillamontana)

Trudno tą trzykrotkę pomylić z innymi gatunkami, ze względu na jej niezwykłe liście. Jest jedną z najlepiej przystosowaną do suchych warunków gatunkiem trzykrotki. Jest to jedna z trzech trzykrotek występujących w Meksyku[1]. Jeśli chodzi o synonimy, to posiada tylko jeden Tradescantia pexata[5], dzięki czemu rzadko jest mylona. Po angielsku określana jest jako White Velvet lub Cobweb Spiderwort[8]. Jej nazwa gatunkowa “sillamontana” pochodzi od nazwy Cerro de la Silla, czyli góry w kształcie siodła (silla po hiszpańsku „krzesło”) sąsiadującej z miastem Guadalupe w Nuevo Leon w Meksyku[6]. 

Trzykrotka włochata. Źródło własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Trzykrotka ta pochodzi z gór Nuevo Leon w Meksyku[6]. Występuje również w południowej Kanadzie do Argentyny [5].

Mrozoodporność:

Jej obszar występowania obejmuje strefy od 10a, do 11b, czyli rośnie w klimacie gdzie ochłodzenie zimą osiąga od -1.1°C do 10°C[5]. Inne źródła podają mrozoodporność nawet do 7 strefy USDA [6]. Jeszcze inne podają strefy od 8b, do 11[7].

Ogólny opis:

Roślina ta jest bardzo charakterystyczna, Jej liście, pędy i pąki są pokryte białymi, długimi, miękkimi włoskami. Liście tej rośliny są w kolorze zielonym, jednak w silnym słońcu mogą nabierać purpurowej barwy [5]. pędy mogą osiągać do 40 cm, najpierw są wyprostowane, a wraz z nowym przyrostem kładą się się na ziemi. Liście są mięsiste i jajowate, osiągają długość 3-7 cm[2]. Latem roślina kwitnie różowymi kwiatkami[3,2] w kątach liści[4].

Trzykrotka włochata. Ogród Botaniczny UJ. Źródło własne.

Uprawa:

Jest to roślina lubiąca dużo światła słonecznego, dlatego najlepiej rośnie na wschodnim, zachodnim lub południowym parapecie [5]. Nie przepada za zbyt dużą ilością wody, w czasie wzrostu lubi umiarkowane podlewanie. Jest to jedna z roślin, które lepiej przesuszyć niż przelać. Zimą, o ile obniży się jej temperaturę otoczenia, należy bardzo mocno ograniczyć jej podlewanie, tak by ziemia była praktycznie sucha [2]. 

Jeśli chodzi o ziemię, to lubi mieć dobry drenaż na dnie doniczki, a mieszanka w której rośnie powinna zawierać ⅓ piasku, perlitu lub żwirku [2]. Inne źródło poleca ziemię kompostową z dużym udziałem gliny [5]. pH gleby powinno być kwaśne o wartościach od 5 do 6 [5], chociaż inne źródła podają pH 6.5 – 7.1 [9]. U mnie rośnie dobrze, w zwykłej uniwersalnej ziemi.

Z doświadczenia zauważyłam, że najlepiej ukorzenia się od razu w ziemi, jeśli spróbujemy ukorzenić ją w wodzie, to dolne liście będą gniły.

Do ciekawostek należy to, że podobno może ta roślina przemarzać przy małych przymrozkach, ale okryta powinna odrosnąć[6].

Reo meksykańskie (Tradescantia spathacea)

Jest to “taka większa wersja trzykrotki”, której polska nazwa prawdopodobnie wzięła się od jej łacińskiego synonimu Rhoeo spathacea[10] oraz od kraju z którego pochodzi. Epitet gatunku „spathacea” oznacza „ze spatką”, opisując przylistek przypominający spathe trzymający kwiaty[16]. Spathe to taka pochwa jak czerwona część w kwiatach anthurium. Inaczej, często jest po angielsku określana jako Moses-in-the-cradle, oyster-plant lub boat-lily [13]. W niektórych rejonach świata może być gatunkiem inwazyjnym [15]. Może powodować alergie kontaktowe. 

Reo meksykańskie. Palmiarnia w Gliwicach. Źródło: własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Występuje od południowego Meksyku do Guatemala [11] i w Indiach Zachodnich[13]. Jest to roślina malo wybredna jeśli chodzi o miejsca wzrostu. Rośnie na dobrze przepuszczalnej ziemi, na skałach, może rosnąć w piasku lub w skałach koralowych. Rośnie w lasach[15].

Mrozoodporność:

Występuje w strefach od 9 do 12, co oznacza, że może przeżyć lekkie przymrozki [17].

Ogólny opis:

Roślina jest raczej wyprostowana, rzadko ukorzenia się płożąc, w węzłach tak jak inne trzykrotki. Jej łodygi są krótkie, osiągają do 15 cm [14]. Cała roślina może osiągać do 50 cm [16].Liście ułożone są spiralnie, zazwyczaj na wierzchu są zielone, a pod spodem fioletowe osiągają wymiary 35cm x 5 cm. Tworzą coś na kształt silnie zbitej rozety [16].  Kwitnie w kątach liści tworząc pochewki zawierające kilka białych kwiatków[13].

Uprawa:

Jest to szybkorosnąca roślina. Lubi słoneczne lub umiarkowanie słoneczne parapety[16]. Podobno formy z białymi paskami wolą po południu mieć trochę cienia [17].

Reo jest mało wymagające jeśli chodzi o ziemię, jednak należy pamiętać o bardzo dobrym drenażu ziemi, tak by nie gniły jej korzenie[16].

Należy je podlewać dopiero po przeschnięciu podłoża[17]. Może być uprawiane w płytkich donicach do 20 cm [17]. 

Odmiany:

Concolor – posiada całe zielone liście[17]

vittata – posiada żółte paski[17]

Flame [18]

Hawaiian Dwarf [19]

Vittata [20]

Sitara Gold [21]

Tricolor

Reo meksykańskie 'Tricolor’. Źródło własne.

Trzykrotka białokwiatowa (Trzykrotka wężykowata, Tradescantia  fluminensis)

Jest to roślina, która posiada również bardzo popularny synonim Tradescantia albiflora, którego zamienne używanie może wprowadzać w błąd [31]. Roślina posiada jeszcze kilka synonimów, jednak nie są one aż tak popularne [31]. Z angielskiego nazywana jest spiderwort lub white flowered wandering Jew [22]. Jest znaczącym chwastem środowiskowym w Wiktorii i Nowej Południowej Walii, chwastem środowiskowym w Australii Południowej, Queensland i Tasmanii oraz potencjalnym chwastem środowiskowym w Australii Zachodniej [22], stwarza to szczególne zagrożenie ze względu na alergie skórne, które może powodować kontakt zwierząt z jej liśćmi [26]. Nazwa gatunkowa pochodzi od łacińskiego zwrotu “z rzeki” [26].

Nieodmianowa, Trzykrotka wężykowata. Warto zwrócić uwagę, że jej pędy są zielone. Inny kolor wskazuje na rewers z odmiany. Źródło własne.

Pochodzenie i miejsca występowania:

Pochodzi z Ameryki Południowej (występuje w Brazylii, Argentynie i Urugwaju) [22]. Jest endemitem [24]. Została wprowadzona do środowiska w południowej i wschodniej Azji, na wyspie Lord Howe, południowej Europie, na Wyspach Kanaryjskich, w południowej Afryce, w Nowej Zelandii, na wyspach Galapagos, na Hawajach i w południowych Stanach Zjednoczonych.

Rośnie w lasach deszczowych oraz w roślinności poboczu dróg [22, 25]. Preferuje wilgotne i zacienione obszary [22].

Mrozoodporność:

Roślina jest bardzo wrażliwa na mróz [26]. Przy 0 stopniach przemarza, a przy -4 C umiera[29].

Ogólny opis:

Jest to wiecznie zielona, wieloletnia roślina o pełzającym pokroju. Jej pędy mogą osiągnąć do 4 m [22]. Posiada mięsiste łodygi, które mogą tworzyć korzenie na każdym węźle [22]. Liście są zielone, naprzemianległe, przy nasadzie tworzą krótkie osłonki dookoła łodygi. Osłony liści mogą być owłosione lub bezwłose, podczas gdy blaszki liści nie mają włosków [22]. Liście są w kształcie serca, ze szpiczastym zakończeniem [23]. Kwiaty są białe, osadzona na krótkich szypułkach [22].

Uprawa:

Jest to roślina bardzo łatwa w uprawie. Może rosnąć zarówno w cieniu jak i w słońcu [27], jednak przy zbyt dużym nasłonecznieniu można zaobserwować żółknięcie liści lub przypalenie liści. Wracają one do normalnego koloru po przestawieniu w cień o ile nie zostały poparzone.

Woli wilgotne podłoże, jednak przy nadmiernym przeschnięciu spowalnia jedynie wzrost [27], a liście jej stają się wiotkie. Ziemia powinna być taka jak w poprzednio opisywanych roślinach.

Odmiany:

Albovittata [24] – drobne paski na liściach.

Trzykrotka białokwiatowa odmiany Albovittata. Źródło własne.

Quicksilver[30]

variegata

[1] https://www.biodiversitylibrary.org/page/9251175#page/109/mode/1up 

[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Tradescantia_sillamontana  

[3] https://eol.org/pages/523758/media 

[4] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270449?ref=tpl1 

[5]https://worldofsucculents.com/tradescantia-sillamontana-white-velvet/ 

[6] https://www.smgrowers.com/products/plants/plantdisplay.asp?plant_id=3838 

[7] https://garden.org/plants/view/92592/White-Velvet-Tradescantia-sillamontana/ 

[8] https://candidegardening.com/GB/plants/172e5c0a64177e8ecd34194e9e3462d2 

[9] https://davesgarden.com/guides/pf/go/31747/ 

[10] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270451 

[11] https://wcsp.science.kew.org/namedetail.do?name_id=270451 

[12] http://www.tropicos.org/Name/8300574?tab=images <- więcej zdjęć

[13]http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=222000433 

[14] http://www.ville-ge.ch/musinfo/bd/cjb/africa/details.php?langue=an&id=75821 

[15] http://www.iucngisd.org/gisd/species.php?sc=493 

[16] https://florafaunaweb.nparks.gov.sg/special-pages/plant-detail.aspx?id=2524 

[17] http://www.llifle.net/Encyclopedia/SUCCULENTS/Family/Commelinaceae/25969/Rhoeo_spathacea 

[18] https://davesgarden.com/guides/pf/go/228709 

[19] https://davesgarden.com/guides/pf/showimage/145124/ 

[20] https://davesgarden.com/guides/pf/go/68152 

[21] https://davesgarden.com/guides/pf/go/184851 

[22] https://keyserver.lucidcentral.org/weeds/data/media/Html/tradescantia_fluminensis.htm 

[23] https://www.flowersofindia.net/catalog/slides/White%20Spiderwort.html 

[24] https://florafaunaweb.nparks.gov.sg/Special-Pages/plant-detail.aspx?id=2519 

[25] http://issg.org/database/species/ecology.asp?si=497&fr=1&sts=&%20ang=EN&ver=print&prtflag=false 

[26] https://www.researchgate.net/publication/314179957_The_biology_of_Australian_weeds_65’Tradescantia_fluminensis’_Vell 

[27]https://www.academia.edu/38904003/Identification_Biology_and_Control_of_Small-Leaf_Spiderwort_Tradescantia_fluminensis_A_Widely_Introduced_Invasive_Plant 

[28] https://wikimili.com/en/Tradescantia_fluminensis 

[29]https://www.monaconatureencyclopedia.com/tradescantia-fluminensis/?lang=en 

[30]https://www.rhs.org.uk/plants/56226/Tradescantia-fluminensis-Quicksilver-(v)/Details [31] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-270276

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *