Zanokcica obejmuje około 650 gatunków, w tym 30 występujące w Australii, 8 z nich jest endemitami. Kilka gatunków występuje w Polsce, a nawet zanokcica zwyczajna jest bardzo popularna jako roślina ogrodowa. Nazwa pochodzi od greckiego słowa Splen, czyli śledziona[23]. Jest to druga część opisu różnych gatunków zanokcicy. Tutaj zostaną zawarte informacje o Asplenium ebenoides oraz Asplenium parvati.
Zanokcica hebanowa (Asplenium ebenoides)
Inaczej nazywana jest po angielsku Scott’s spleenwort lub dragon-tail fern[1]. Jest dość rzadką u nas paprocią w uprawie, jednak czasem można ją spotkać w sprzedaży. Warto wspomnieć, że jest to pierwsza paproć, którą otrzymano w wyniku hybrydyzacji dwóch gatunków w 1906 roku [6]. Wcześniej zakładano, że jakakolwiek hybrydyzacja jest niemożliwa.
Pochodzenie i miejsca występowania:
Roślina ta występuje w północno-wschodniej części USA[5], jest naturalną hybrydą dwóch różnych paproci – A. rhizophyllum i A. platyneuron. Oba gatunki, które uległy skrzyżowaniu rosną w sąsiednich środowiskach, ale nie występują na obu równocześnie [2,3]. Jest epipetrytem, co oznacza, że występuje na skałach. Występuje głównie na wapieniach, ale można ją również spotkać na gnejsie, łupkach piaskowcach [3].
Mrozoodporność:
Jej zakres występowania obejmuje od 4 do 8 strefu mrozoodporności, co świadczy o tym, że z powodzeniem może być u nas uprawiana w gruncie [5].
Ogólny opis:
Jest wiecznie zieloną paprocią, która czasem zachowuje zielone liście przez całą zimę. Jej łodyga jest nierozgałęziona. Liście są pierzaste, o wielkości 20×13 cm. Mocno zwężają się ku górze o nieregularnym kształcie. Ogonek ma 10 cm i jest koloru czerwonego lub purpurowego. Roślina wytwarza zniekształcone zarodniki, przez które nie następuje rozmnażanie [2].
Uprawa:
Roślina występuje w częściowym, do pełnego cienia. Warto zwrócić uwagę, że jest bardzo odporna na silne zacienienie. Potrzebuje umiarkowanego podlewania [5], lubi wilgotna ziemię, ale przy słabym drenażu mogą jej gnić liście [5].
Najlepiej rośnie w ziemi uniwersalnej lub w ziemi zmieszanej z fragmentami wapniowych kamyków[3]. Jest odporna na różne pH gleby, może być zasadowe do lekko kwaśnego [5]. Jej doniczka nie musi być głęboka ze względu na jej płytko rosnące korzenie [5]. Jako, że jest to roślina znosząca niskie temperatury, to u nas jest to paproć, którą można uprawiać na zasadowych, cienistych skalniakach [4].
Dzięki swoim niewielkim rozmiarom jest rośliną uprawianą również w terrariach [5]
Co ciekawe roślina ta jest sterylna, co oznacza, że nie rozmnaża się wegetatywnie przez wysiew zarodników, jedynie przez podział [3]. Jeśli zakupiona roślina wytwarza zarodniki, które są płodne, to jest to często mylona paproć – A. tutwilerae[4].
Asplenium parvati
Jest to kolejna paproć z rodziny Asplenium, która jest coraz popularniejsza i dostępna w niektórych sklepach w Polsce. Inaczej nazywana jest Norfolk Island Spleenwort [8]. Można ją też znaleźć pod nazwami Asplenium dimorphum x difforme (x Parvati), Asplenium dimorphum ‘parvati’ lub Asplenium dimorphum ‘Austral gem’. Nazwa Parvati pochodzi od hinduskiej bogini miłość, ponieważ liście tej paproci były wykorzystywane w wiązankach i ozdobach ślubnych. Jest to paproć, której gatunek jest praktycznie niemożliwy do znalezienia w sprzedaży, dlatego opiszę jedynie tą odmianę.
Pochodzenie i miejsca występowania:
Roślina ta występowała pierwotnie na wyspach Norfolk, Nowej Zelandii i Australii, podobno występuje też wschodniej Azji. Występuje na skalistych wybrzeżach [9].
Mrozoodporność:
Paproć ta nie znosi przymrozków, wytrzymuje temperatury do 40C[9]
Ogólny opis:
Roślina dorasta do 30 cm wysokości i 40 cm szerokości, jej liście mają około 20×10 cm. Liście występują w dwóch rodzajach, jeden jest silniej pierzasty, a drugi mniej[9].
Uprawa:
Jeśli chodzi o uprawę, to może rosnąc w jasnych miejscach, jednak w słonecznych miejscach słońce może poparzyć jej liście [10]. Ziemia powinna być wilgotna, ale znosi również wyschnięcie gleby [9]. Podobnie jak inne zanokcice nie przepada za przelewaniem.
Można ją rozmnażać jedynie przez podział, ponieważ nie tworzy zarodników [9].
[1] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/tro-26602492
[3]https://eol.org/pages/597658/articles
[8] https://indoor-plants.net/asplenium-dimorphum-parvati/
[9] https://studylibnl.com/doc/963426/asplenium—floricode
[10] https://indoor-plants.net/asplenium-dimorphum-parvati/
[11] https://www.houseofplants.co.uk/plants/asplenium-parvati__88132.html